بیست و هفتم فوریه هر سال (مطابق با هشتم اسفند ماه ) روز جهانی سازمان های غیردولتی با هدف الهام بخشیدن به مردم برای فعالیت بیشتر در این سازمان ها، تشویق و تعامل بهتر بین سازمان های غیردولتی، بخش دولتی، خصوصی و گامی کوچک در جهت پاسداشت تلاش ها و دستاوردهای سازمان های مردم نهاد (سمن ) فعال در نقاط مختلف جهان است.
روز جهانی سازمان های مردم نهاد، در تاریخ بیست و هفتم فوریه سال ۲۰۱۴ توسط هلن کلارک، نخست وزیر سابق نیوزیلند و مدیر برنامه توسعه ملل متحد(UNDP) به صورت بین المللی به رسمیت شناخته شد. دراین تاریخ، صدها سازمان غیردولتی و روسای سازمان ملل متحد، یونسکو، اتحادیه اروپا و رهبران بین المللی، در هلسینکی پایتخت فنلاند جمع شدند تا اولین روز جهانی سازمان های غیر دولتی را گرامی دارند. کلارک در سخنرانی خود در هلسینکی، به اهمیت نقش سازمان های مردم نهاد برای سازمان ملل متحد اشاره کرد. روز جهانی سازمان های مردم نهاد، روز گرامیداشت همکاری سازمان های مردم نهاد مختلف در سراسر جهان و افراد شاغل در آنهاست که در تمام سال به جامعه کمک می کنند. در این روز، تاثیرات مثبت فعالیت سمن ها در نقاط مختلف جهان به اشتراک گذاشته می شود.
مفهوم سازمان مردم نهاد نخستین بار در سال 1945 و با شکل گیری سازمان ملل متحد مطرح شد. بر مبنای تعریف سازمان ملل، هر نوع سازمانی که مستقل از دولت فعالیت می کند، می تواند یک سازمان مردم نهاد (NGO) نامیده شود، به شرط آنکه با هدف کسب سود ایجاد نشده باشد. دامنه فعالیت این سازمان ها بسیار گسترده است؛ برخی سمن ها به عنوان نهادهای خیریه فعالیت می کنند و دسته دیگر، اهداف مبتنی بر سلامت، اهداف اجتماعی، اهداف مذهبی و یا سایر اهداف را دنبال می کنند.
سازمان های غیردولتی از انجمن های بین المللی تا بنیادهای محلی و موسسات خیریه کوچک در حیطه، مقیاس و ساختار متفاوت هستند و تفاوت در علاقه ها، بخش ها و فعالیت ها را نشان می دهند. تعداد تخمینی سازمان های غیردولتی فعلی در سراسر جهان 10 میلیون (یا 50 میلیون شاغل سازمان غیردولتی) است که پیشبینی می شود تا سال 2030 به بیش از 20 میلیون (100 میلیون شاغل سازمان های غیردولتی) خواهد رسید.
سازمان هاي مردم نهاد در هنگام وقوع بحران ها و حوادثي چون زلزله، سيل، طوفان و دیگر حوادث در کشور مي توانند نقشي سازنده و كمك رسان ایفا کنند. سازمان هاي مردم نهاد، با برخورداري از مولفه هايي چون تخصص، چابکي و سازمان يافتگي، مي توانند در مواقع بحرانی همگام با دولت در مسير خدمت رساني به جامعه گام بردارند.
از آنجا كه نهادهاي مردمي به شکل روزمره با مردم سروكار دارند و برنامه ريزي منظمي به منظور آمادگي و تجهيز خود انجام داده اند، مي توانند در مواقع بحران، نيروي انساني، امكانات و افراد متخصص مانند پزشكان، روانشناسان، جامعه شناسان و مددكاران اجتماعي و دیگر افراد را به سرعت بسيج كنند و با استفاده از مهارت هاي آنان در مدت زمان اندک به آسيب ديدگان ياري رسانند. همين ويژگي هاي سازمان هاي مردم نهاد و گروه های داوطلب به افزایش سرعت عمل آنان در زمان جنگ، زلزله، سیل و دیگر بحران ها به نجات و ياري آسیب دیدگان منجر خواهد شد. به عنوان نمونه برنامۀ ریشه کنی فلج اطفال از نقاط قوت همکاری سازمان های مردم نهاد و داوطلبان در کنار دولت به شمار می رود. درحال حاضر نیز پویش سراسری کنترل بیماری کرونا نقشی سازنده و کمک رسان در جهت حفظ سلامت مردم با مشارکت نهادهای اجتماعی دارد که موجب قدردانی است.
سازمان های مردم نهاد، هر روز در سراسر جهان برای کمک به مردم و جامعه تلاش می کنند. درست است که تنها یک روز از روزهای سال برای گرامیداشت این روز جشن گرفته می شود، اما به جاست که تمامی مردم مراتب قدردانی خود را از این سازمان ها به خاطر کار فوق العاده ای که انجام می دهند و نقشی که در جهت دستیابی به مشارکت اجتماعی و جامعه مدنی متمدن تر ایفا می کنند، قدردانی نمایند.