انجمن همیاران سلامت پرور البرز / اهسا
پیشگیری از آسیب های اجتماعی، شاخه فعال در حوزه پیشگیری و آموزش اچ آی وی/ایدز، اعتیاد، توان رسان کودکان توانیاب
برنامۀ جامع پیشگیری و حمایت از تزریق کنندگان مواد مخدر شامل مفاد ذیل است:
*برنامه های مربوط به سوزن و سرنگ: زنان مصرف کننده یا تزریق کنندۀ مواد، صرف نظر از وضعیت بارداری یا شیردهی باید به سوزن و سرنگ دسترسی داشته باشند.
برنامۀ جامع پیشگیری و حمایت از تزریق کنندگان مواد مخدر شامل مفاد ذیل است:
درمان ضد ویروسی: همۀ زنان مصرف کنندۀ مواد مخدر که با HIV زندگی می کنند، باید از زمان تشخیص به شکل مادام العمر تحت درمان ضدویروسی قرار گیرند.
برنامۀ جامع پیشگیری و حمایت از تزریق کنندگان مواد مخدر شامل مفاد ذیل است:
درمان جایگزین مواد افیونی و سایر درمان های دارویی مبتنی بر شواهد: زنان باردار یا شیردۀ وابسته به مواد افیونی باید به شدت به شروع یا ادامۀ درمان جایگزین مواد تشویق شوند. مهم است که به جای اقدام به سم زدایی برای زنان باردار وابسته به مواد افیونی، كه می تواند منجر به سقط ناخواسته یا زایمان زودرس شود.
سازمان ملل متحد مهم ترین موانع دسترسی زنان به برنامه های کاهش آسیب را این گونه تشریح می کند:
الف)عدم وجود محیط امن و مطمئن.
ب)عدم وجود فضای مناسب کودک.
برنامۀ جامع پیشگیری و حمایت از تزریق کنندگان مواد مخدر شامل مفاد ذیل است:
*پیشگیری، تشخیص و درمان عفونت های مقاربتی: اطلاع رسانی، مشاوره، آزمایش و غربالگری سیفلیس و سایر عفونت های مسری مقاربتی باید به تمامی زنان مصرف کنندۀ مواد مخدر ارائه شود. درمان کلیۀ عفونت های مقاربتی باید بر اساس علائم (رویکرد سندرومیک)، در صورت عدم دسترسی به تجهیزات آزمایشگاهی باشد.
سازمان ملل متحد بر ضرورت فرهنگ سازی در خصوص نحوۀ برخورد صحیح با زنان مصرف کنندۀ مواد مخدر تاکید می کند و در این باره می آورد:
واکنش های اجتماعی به اعتیاد صدماتی بسیار بر شخصیت اجتماعی مصرف کنندگان مواد وارد می کند و زنان مصرف کنندۀ مواد- به ویژه مادران – بیش از مردان در معرض این آسیب قرار دارند.
سازمان ملل متحد در توضیح تاثیر مصرف مواد بر زنان باردار و شیرده می آورد:
در دوران بارداری استفاده از داروهایی مانند مت آمفتامین، کوکائین، بنزودیازپینها و مواد افیونی می تواند همچون استفاده از الکل و نیکوتین بر رشد جنین تأثیرات منفی بگذارد.
سازمان ملل متحد در توضیح اهمیت درمان بیماری HIV در دوران بارداری یا شیردهی می آورد:
در صورت عدم مداخله در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی، میزان انتقال HIV از طریق مادر به کودک می تواند بین 15 تا 45 درصد باشد.
سازمان ملل متحد روش های زیر را به منظور حصول اطمینان از اجرای PMTCT (پیشگیری از انتقال بیماری از طریق مادر به کودک) در میان زنان مصرف کنندۀ مواد مخدر توصیه می نماید:
*چهار بخش بستۀ جامع PMTCT (پیشگیری از انتقال بیماری از طریق مادر به کودک) سازمان بهداشت جهانی، که دربرگیرندۀ خدمات کاهش آسیب است را در اختیار زنان مصرف کنندۀ مواد و فرزندانشان قرار دهید.
سازمان ملل متحد در حمایت از زنان مصرف کنندۀ مواد مخدر آورده است:
به عنوان اصلی اساسی، کلیۀ زنان باردار و شیردۀ مصرف کنندۀ مواد مخدر باید همچون زنان دیگر جمعیت ها، دست کم به میزانی یکسان از خدمات مبتنی بر شواهد برای PMTCT (خدمات پیشگیری از انتقال بیماری از طریق مادر به کودک) بهره مند باشند.
اچ آی وی از این راه ها منتقل می شود:
-آمیزش جنسی بدون کاندوم
-از مادر به جنین
-وسایل تزریق مشترک
اصطلاح «مواد مخدر» شامل ترکیباتی است که از دانۀ خشخاش استخراج می شود و نیز مواد نیمه ترکیبی و مصنوعی با خواص مشابه که می تواند بر گیرندهای مواد در مغز اثر بگذارد را نیز در بر می گیرد. مواد مخدر اثر تسکین بخش و آرام بخش دارد و معمولا برای کنترل درد مورد استفاده قرار می گیرد.
*اصطلاح «مواد مخدر» شامل ترکیباتی است که از دانۀ خشخاش استخراج می شود و نیز مواد نیمه ترکیبی و مصنوعی با خواص مشابه که می تواند بر گیرندهای مواد در مغز اثر بگذارد را نیز در بر می گیرد.
سازمان بهداشت جهانی از بدو تاسیس، نقش مهمی در ارتباط با مسئلۀ مواد روانگردان در جهان، در سیستم سازمان ملل متحد ایفا کرده است. اقدامات سازمان بهداشت جهانی به منظور مقابله با مصرف داروهای روانگردان در سطح جهان را می توان در ابعاد زیر بررسی کرد
استفاده از داروهای روانگردان بدون نظارت پزشک با خطرات قابل توجهی برای سلامتی همراه است و می تواند منجر به بروز اختلال مصرف مواد شود. اختلال مصرف مواد، به ویژه در صورت عدم درمان، باعث افزایش عوارض می شود، خطر مرگ را برای فرد در پی دارد، درد و رنج فراوان ایجاد می کند و می تواند به اختلال در فعالیت های فردی، خانوادگی، اجتماعی، آموزشی، شغلی و سایر زمینه های مهم بینجامد. اختلالات مصرف مواد، به دلیل ایجاد کاهش بهره وری، مرگ زودرس، افزایش هزینۀ مراقبت های بهداشتی، هزینه های مربوط به عدالت کیفری، رفاه و سایر پیامدهای اجتماعی، هزینه های قابل توجهی برای جامعه به همراه دارد.